نقش های گوهر خیراندیش
به مناسبت روز ملي سينما و در ادامه سلسله نشست‌هاي تاريخ شفاهي، موزه سينماي ايران طي يک هفته هر روز گفتگوي تفصيلي با يکي از عوامل تاثيرگذار سينماي ايران را منتشر مي‌کند. امروز 26 شهريورماه گفتگوي تفصيلي «گوهر خيرانديش » بازيگر پيشکسوت سينما، تئاتر و تلويزيون در گفتگو با «فريدون جيراني» از چهره‌هاي ماندگار و نامدار سينماي ايران را منتشر کرده است که در زير مي‌خوانيد.
به نقل از روابط عمومي موزه سينما، گوهر خيرانديش در ابتدا با تبريک روز ملي سينما به سينماگران و فريدون جيراني، گفت: ياد استادم عزت الله انتظامي و همچنين جمشيد مشايخي، محمد علي کشاورز و داود رشيدي را گرامي مي دارم.
وي با بيان اينکه يکي از اولين فيلم‌هايش در سينما «شب حادثه» نوشته فريدون جيراني بوده است، افزود: در اين فيلم زنده ياد «پرويز پورحسيني» نقش همسرم را بازي مي‌کرد، سيروس الوند کارگردان و حسين فرح بخش تهيه کنندگي فيلم را برعهده داشتند.
خيرانديش درباره فيلم« روزباشکوه» ساخته کيانوش عياري نيز گفت: اصغر هاشمي که در آن فيلم دستيار کارگردان بود من را براي حضور در«روز باشکوه» معرفي کرد. در اين فيلم آقاي نصيريان نقش همسر من را بازي مي کرد. در خانه‌اي که ما براي فيلمبرداري در آن حضور داشتيم سرداب و جاهاي مختلفي وجود داشت که برايم جالب بود و من هر جايي را در آن خانه مي‌ديديم بداهه جملاتي را مي‌گفتم و آقاي عياري مي‌گفت؛ همين جمله‌ها را جلوي دوربين فيلمبرداري هم بگويم.
کيانوش عياري در«روز باشکوه» طوري من را آزاد گذاشت که حس راحتي خوبي داشتم و بيشتر صحنه‌ها را بداهه مي‌گفتم و ايشان مي‌پسنديد. يکي ديگر از خاطرات زيبا در فيلم اين بود که زنده ياد «ولي الله خاکدان» طراح صحنه و لباس بود و من و علي نصيريان که بازيگران فيلم بوديم و زمانيکه به مهمانسراي سمنان رسيديم، کيانوش عياري به ما خوشامد گفت و پرسيد خسته که نشديد و من در پاسخ به او گفتم «من در معيشت آقاي نصيريان خسته نمي‌شوم و آقاي عياري گفت البته مَعيت
. همانجا به خودم گفتم گوهر اگر کتابي را چاپ کردند فقط همين يک تيراژ در نيامده که تو آنرا بخواني ، تيراژهاي مختلف دارد و بهتر است کتاب زياد بخوانم و همين موضوع موجب شد تا توجهم به ادبيات جلب شود.(با خنده)
در ادامه فريدون جيراني با بيان اينکه گوهرخيرانديش در فيلم «زير بام‌هاي شهر» بازي خوبي داشته و براي همين نقش در جشنواره کانديد شده بود و زنده ياد جمشيد اسماعيل خاني نيز در آن فيلم حضور داشته است اشاره کرد و در ادامه خيرانديش نيز توضيح داد:
من تمام مدت سعي کردم، نقش‌هايم را باورپذير بازي کنم و عاشق نقشم در «زير بام‌هاي شهر» هستم و زمانيکه در سينما فيلم را ديدم، براي بازيگر فيلم گريه کردم. زنده ياد جمشيد اسماعيل خاني در «زير بام‌هاي شهر» درخشان بازي کرد.
وي با بيان اينکه از فيلم «بانو» خاطرات زيادي دارد، گفت: زمانيکه توسط داريوش مهرجويي براي «بانو» انتخاب شدم اسماعيل خلج قصه هاي تاريخي مي‌نوشت که من در آنجا نقش يک زن قديمي با لباس‌هاي تاريخي را داشتم که هيچ شباهتي به نقش هاجر در فيلم بانو نداشت.
داريوش مهرجويي بازي من را در آن تئاتر ديده بود و به من گفت تو بازيگر خوبي هستي. البته رخشان بني اعتماد هم به من گفته بود که بازي هاي من در تئاتر را ديده بود و براي حضور در فيلم‌هايش من را انتخاب کرده بود اما زمانيکه در سينما من را ديده بود که بيني‌ام را جراحي کرده ام منصرف شده بود.
خيرانديش درباره فيلم «بانو» خاطرنشان کرد: داريوش مهرجويي نقش هاجر را در اين فيلم براي من درنظر گرفت و عبدالله اسکندري گريم صورت من که يک صورت سوخته بود را انجام داد. جالب است بدانيد که من در اين نقش اصلا به دنبال زيبايي نبودم و سعي مي‌کردم زشت‌تر شوم زيرا بايد صورت سوخته، موهاي وزوزي و دندان‌هاي زرد مي داشتم.
داريوش مهرجويي وقتي گريم را ديد خوشش آمد. يادم مي‌آيد عکس گريم من را روي ديوار زده بودند و زنده ياد جمشيد اسماعيل خاني وقتي ديد به مهرجويي گفت گوهر خيلي زيبا است و نمي‌توانيد او را زشت کنيد (با خنده).
وي با بيان اينکه قرار بود در بانو به جز«هاجر» نقش ديگري هم داشته باشد، خاطرنشان کرد: زنده ياد ژيلا مهرجويي براي نقش ديگر من در «بانو» مخالفت کرد و مي‌گفت نقش ديگر مي‌شود همين گوهر خيرانديش فعلي درحاليکه ما مي‌خواهيم متفاوت باشد.
در اين فيلم تورج منصوري فيلمبردار و عزيز ساعتي به عنوان عکاس نيز حضور داشتند. زمانيکه فيلمبرداري شروع شد و زنده ياد عزت الله انتظامي با لهجه ترکي صحبت کرد با خودم گفتم من حتي نمي توانم يک جوک ترکي تعريف کنم و به آقاي مهرجويي گفتم من مي‌توانم با لهجه شيرازي صحبت کنم و او پذيرفت. درباره نقش و لهجه شيرازي از آدم‌هاي مختلف و حتي مادرم هم پرسيده بودم. شعرهايي شيرازي محلي مي‌خواندم و داريوش مهرجويي قبول کرد.
يادم مي‌آيد زمان فيلمبرداري همين که شروع به خواندن کردم ، داريوش مهرجويي و تورج منصوري خنده‌شان گرفت و بيرون رفتند و يک لحظه متوجه شدم هيچ کسي پشت دوربين نيست.
وي درباره فيلم« شيدا» ساخته کمال تبريزي نيز گفت: يادم مي‌آيد که جايزه بازيگري من در فيلم «بانو» سفر به مکه بود که در اين سفر کمال تبريزي هم همراه ما بود. براي حضور درفيلم «شيدا» آقاي تبريزي از من و اسماعيل خاني دعوت کرد به دفترش رفتيم و گفت نقش کوتاهي دارم، اما شما به خوبي مي‌توانيد آن را بازي کنيد که من هم پذيرفتم.
نقش مادرزن پارسا پيروزفر را داشتم و کمند اميرسليماني نقش دخترم را بازي مي‌کرد و زنده ياد ناديا دلدار گلچين هم در آن فيلم حضور داشت. با اينکه نقش کوتاه بود اما خاطرات خوبي دارم و آقاي تبريزي از من و همسرم در اين فيلم خيلي راضي بود.
خيرانديش درباره نقش خود در فيلم «ارتفاع پست» ساخته ابراهيم حاتمي کيا نيز توضيح داد: جمشيد اسماعيل خاني سر سريال «کت جادويي» رفته بود و من هم با تهيه کننده آن سريال قرارداد بسته بودم و درست در همان زمان فيلمنامه «ارتفاع پست» را براي من آوردند . حبيب رضايي من را در تئاتر «چرخه آتش» که نقش يک زن جنوبي را بازي کرده بودم ديده بودند و انتخاب کرده بود.
جمشيد اسماعيل خاني با من دعوا کرد که چرا مي‌خواهم «کت جادويي» را کنسل کنم و در «ارتفاع پست» بازي کنم و من به او گفتم اين نقش را خيلي دوست دارم و از تهيه کننده «کت جادويي» مي‌خواهم به من اجازه بدهد که ابتدا اين فيلم را بازي کنم که در نهايت رفتم و بازي کردم.
وي ادامه داد: ابراهيم حاتمي کيا من و ليلا حاتمي را به عنوان نقش اول زن براي فيلم «ارتفاع پست» معرفي کرده بود زيرا حضور من به عنوان مادر در فيلم، نقش پر رنگي بود. يادم مي‌آيد در جشنواره فيلم فجر براي نقش اول زن به من ديپلم افتخار و سيمرغ را به ترانه عليدوستي براي فيلم «من ترانه 15 سال دارم» دادند که ترانه عليدوستي تواضع نشان داد و بعد از جشنواره براي من يک يادداشت نوشت و به من تبريک گفت و تا به امروز هم نشان داده که دختر بااستعداد و با کمالاتي است.
بعد از فيلم «ارتفاع پست» جمشيد اسماعيل خاني پذيرفت که من در انتخابم اشتباه نکردم و او فيلمنامه و بازي من را هم دوست داشت. درواقع «ارتفاع پست» براي من سکوي پرتاب بود.
وي درباره دريافت سيمرغ براي نقش خود در فيلم «رسم عاشق کشي» نيز گفت: براي ارتفاع پست به من ديپلم افتخار دادند و درست سال بعد براي «رسم عاشق کشي» سيمرغ گرفتم . زمانيکه روي سن رفتم خطاب به جمشيد اسماعيل خاني گفتم « جمشيد جان بالاخره سيمرغ را گرفتم» و زمانيکه از سن پايين آمدم ناصر تقوايي و منوچهر اسماعيلي گفتند که از اين جمله من گريه شان گرفته بود.
خيرانديش در پايان بيان داشت: بعد از«بانو» هيچ نقشي توجهم را مثل «رسم عاشق کشي» جلب نکرد. خسرو معصومي در ابتدا فکر مي‌کرد که شايد من از عهده نقش بر نيايم . يکي از صدابرداران به او گفته بود، گوهر خيرانديش در تلويزيون ديده شده اما خسرو معصومي من را براي نقش درنظر گرفت.
گوهر خيرانديش ديپلم افتخار بهترين بازيگر نقش اول زن براي «ارتفاع پست» در بيستمين دوره جشنواره فيلم فجر، تنديس زرين بهترين بازيگر نقش مکمل زن براي «واکنش پنجم» در بيست و يکمين جشنواره فيلم فجر، سيمرغ بلورين بهترين بازيگر نقش اول زن براي «رسم عاشق کشي» در بيست و دومين دوره جشنواره فيلم فجر، تنديس زرين بهترين بازيگر نقش اول زن براي فيلم «دعوت» در دوازدهمين جشن خانه سينما و تنديس زرين بهترين بازيگر نقش مکمل زن براي فيلم «دنيا» را در کارنامه هنري خود دارد.
