هموروئید یا بواسیر به رگ‌های متورم پایین مقعد یا رکتوم می‌گویند که معمولا آزاردهنده هستند. دو نوع داخلی و خارجی دارد و معمولا افراد زیادی با آن درگیر هستند. دلایل مختلفی می‌تواند منجر به ایجاد آن شود اما اغلب علت آن ناشناخته است. بیشتر اوقات هموروئید به وجود آمده خود به خود از بین می‌رود.
خوشبختانه درمان‌های موثر زیادی برای آن وجود دارد و فرد مبتلا می‌تواند یا با درمان خانگی یا جراحی هموروئید را درمان کند. تغییر سبک زندگی و تغذیه نیز در کاهش علائم و درمان آن تاثیر زیادی دارد. هموروئید یا بواسیر معمولا به جز آزار و اذیت فرد، بی‌خطر است، اما بهتر است هنگام مشاهده علائم آن به پزشک متخصص مراجعه شود.
علائم هموروئید یا بواسیر داخلی
علائم و نشانه‌های هموروئید معمولا نسبت به نوع آن متفاوت است. تعدادی از علائم بواسیر خارجی را در اینجا آورده‌ایم:
- احساس خارش یا سوزش در ناحیه مقعد
- وجود درد یا ناراحتی در مقعد
- تورم در اطراف مقعد
- خونریزی
هموروئید داخلی را معمولا نمی‌توانید ببینید یا احساس کنید، چرا که در داخل راست‌روده قرار دارد و به‌ندرت باعث ناراحتی می‌شود. اما فشار آوردن یا تحریک در هنگام دفع مدفوع می‌تواند باعث علائمی شود که در اینجا آورده‌ایم:
- خونریزی بدون درد یا مشاهده مقدار کمی خون روشن هنگام اجابت مزاج
- بیرون‌زدگی یا افتادگی هنگام فشار
درد شدید در هموروئید چیست؟
اما اگر فرد پس از شناخت اینکه هموروئید چیست و چه نشانه‌هایی دارد، علائمی مانند درد شدید، تورم، التهاب و یا وجود یک توده سفت نزدیک مقعد را مشاهده کرد، این معمولا به علت وجود هموروئید ترومبوزه است.
بواسیر ترومبوزه وقتی به وجود می‌آید که خون در هموروئید خارجی جمع شده و لخته ایجاد کند. این نوع بواسیر باعث درد شدیدی شده و معمولا برای درمان نیاز به جراحی است. البته ممکن است فرد با مراجعه به پزشک و تجویز داروهای مناسب نیز درمان شده و کاملا بهبود یابد.
دلایل ایجاد هموروئید یا بواسیر چیست؟
دلایل زیادی وجود دارد که باعث افزایش فشار در پایین رکتوم می‌شود که در نهایت منجر به ایجاد هموروئید شده و فرد را آزرده‌خاطر می‌کند. تعدادی از این دلایل عبارت‌اند از:
- رژیم غذایی بدون فیبر
- چاقی بیش از حد
- یبوست
- اسهال مزمن
- فشار زیاد هنگام اجابت مزاج
- بارداری
- سابقه خانوادگی
- نشستن‌های طولانی در توالت
پیشگیری از هموروئید
اما طبق تحقیقات بهترین راه برای پیشگیری از بواسیر چیست؟ پاسخ، نرم نگه داشتن مدفوع و کاهش فشار روی وریدهای مقعد است. تعدادی از روش‌های معمول برای جلوگیری از بواسیر عبارتند از:
- نوشیدن آب فراوان
- وجود فیبر در وعده‌های غذایی
- استفاده از مکمل فیبر
- ورزش منظم
- نگه نداشتن دستشویی
در صورت ابتلا به هموروئید، باید از خوردن چه چیزی پرهیز کرد؟
اگر بواسیر به دلیل یبوست مزمن ایجاد شده است، باید از خوردن غذاهای زیاد با فیبر کم یا بدون فیبر جلوگیری کرد. اما بدترین غذاهای مضر برای بواسیر چیست؟ در اینجا تعدادی را نام‌برده‌ایم:
- پنیر
- چیپس
- فست‌فود
- بستنی
- گوشت
- غذاهای آماده، مانند غذاهای منجمد
- غذاهای فراوری شده
غذاهای مفید برای هموروئید
اما سوال مهم این است که بهترین غذاهای ممکن برای درمان هموروئید چیست؟ در صورت مراجعه به پزشک، ممکن است پیشنهاد خوردن غذاهای پر از فیبر را بدهد. غذاهای پر از فیبر می‌تواند مدفوع را نرم‌تر کرده و حرکت آن را در روده راحت‌تر کند. در نتیجه به درمان و پیشگیری از ایجاد هموروئید کمک زیادی می‌کند.
نوشیدن آب و مایعات زیاد مانند انواع آب‌میوه‌ها و سوپ‌های مناسب می‌تواند کارایی فیبر در رژیم غذایی را تا حد زیادی افزایش دهد. اما قبل از استفاده از رژیم‌های مختلف بهتر است ابتدا با پزشک متخصص مشورت کرده تا باعث بدتر شدن بیماری نشود. یک پزشک متخصص تغذیه نیز می‌تواند در انتخاب یک رژیم غذایی مناسب کمک زیادی کند.
مزایای یک رژیم پر از فیبر
یک رژیم غذایی پر فیبر و کم‌چرب، اغلب می‌تواند باعث کاهش علائم هموروئید شود و یا از به‌وجودآمدن آن جلوگیری کند. در این قسمت تعدادی از مزایای وجود فیبر در مواد غذایی را آورده‌ایم:
- افزایش وزن مدفوع
- کاهش زمان عبور مدفوع از روده
- کاهش سطح ph در روده بزرگ
- افزایش احتباس آب در روده بزرگ
- دفع راحت‌تر
غذاهای دارای فیبر
غذاهایی مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل باعث نرم‌تر شدن مدفوع و افزایش حجم آن می‌شود. در نهایت می‌تواند از فشار هنگام اجابت مزاج و ایجاد بواسیر جلوگیری کند. البته بهتر است فیبر را به‌آرامی به رژیم غذایی اضافه کرد تا از به‌وجودآمدن گاز جلوگیری شود. در اینجا تعدادی از غذاهایی که برای هموروئید مفید هستند را نام‌برده‌ایم:
- سبوس گندم یا گندم رنده شده
- آلو خشک
- سیب
- انواع هلو
- جو
- ذرت
- عدس
- نان سبوس‌دار
- ماکارونی
- غلات
- توت
- کنگر
- بروکلی
جراحی هموروئید چیست؟ و چه زمانی نیاز است؟
بیماری‌هایی مانند بواسیر که روی مقعد یا عروق اطراف آن تاثیر می‌گذارند، می‌توانند بسیار دردناک و آزاردهنده باشند. هموروئید خارجی اغلب در افراد جوان ایجاد می‌شود اما این بواسیر ایجاد شده ممکن است به ترومبوزه تبدیل شود. این نوع هموروئید باعث می‌شود فر هنگام نشستن، ایستادن یا اجابت مزاج درد زیادی را تحمل کند.
حتی امکان فرسایش پوست و خونریزی نیز وجود دارد. با جراحی می‌توان آن را از بین برد و پس از 72 ساعت، درد بیمار معمولا تسکین می‌یابد. البته ممکن است پزشک برای بیمار دارویی برای تسکین درد بعد از عمل نیز تجویز کند. پس از عمل جراحی و بهبود نیز بهتر است رژیم غذایی مناسب را ادامه داده تا بواسیر عود نکند.
انواع جراحی هموروئید
اما سوال اینجا است که انواع روش‌های جراحی بواسیر چیست؟ جراحی بواسیر معمولا برای افرادی است که درمان خانگی و داروها برای آنها موثر نبوده و بواسیر در حال آزار دادن آنها است. در اینجا تعدادی از روش‌های جراحی هموروئید را آورده‌ایم:
- هموروئیدکتومی
- لیزر
- اسفنکترومی
- عمل با استاپلر
- هموروئیدوپکسی
درمان هموروئید در خانه
پس در نهایت برای پاسخ به سوال بهترین درمان هموروئید چیست باید گفت که تغذیه درست و مفید بهترین درمان بواسیر بوده و تغییر سبک زندگی و تغذیه می‌تواند از به‌وجودآمدن این بیماری جلوگیری کند. حتی برای درمان و کاهش علائم آن نیز رژیم غذایی پر از فیبر بهترین راه‌حل است. اما در صورت وجود درد شدید و علائم آزاردهنده که با درمان خانگی برطرف نشد، بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کرد.
