چقدر اضافه وزن دارم شاید این سوال خیلی از افرادی باشد که احساس می کنند اضافه وزن دارند و می خواهند میزان دقیق اضافه وزن خود را تشخیص دهند.مفهومی در علم تغذیه هست به نام BMI یا شاخص توده بدنی که سطح تقریبی اضافهوزن بدن را نشان می دهد. دسترسی به میزان اضافه چربی بدن به علت اینکه حجم این چربی رابطهای مستقیم با بروز انواع بیماریها دارد، بسیار مهم است.
بدین ترتیب با محاسبه BMI یا شاخص توده بدنی میتوان دریافت که در محدوده وزنی سالمی قرار داریم یا باید اقداماتی در جهت کاهش یا افزایش آن بهمنظور جلوگیری از بروز بیماریها انجام دهیم.
امروزه نتایج بهدستآمده از این شاخص در تدوین رژیمهای غذایی، برنامههای دارویی و پرهیزهای درمانی بسیار سودمند و موردتوجه است. بهگونهای که از معیارهای مهم در علم پزشکی برای تشخیص میزان سلامتی یا بیماری افراد تلقی میشود.
آشنایی بیشتر با BMI یا شاخص توده بدنی:
BMI یا شاخص توده بدنی یک ابزار اندازهگیری با توان بازگو نمودن تناسب یا عدم تناسب قد با وزن افراد میباشد.
بهمنظور بالا بردن میزان دقت این شاخص گاهاً علاوه بر قد و وزن دو مؤلفه دیگر چون سن و جنسیت نیز را دخیل نموده بدین ترتیب به مقداری واقعیتر و قابل استناد دست مییابند.
ما در راسپینا کلاب ابزاری آنلاین و رایگان برای شما قرار داده ایم که شما به راحتی می توانید به پاسخ این سوال برسید چقدر اضافه وزن دارم ؟
محاسبه BMI یا شاخص توده بدنی برای چه کسانی مناسب است؟
تمامی افراد جامعه میتوانند در کنار محاسبه این شاخص خود را در وزن ایدهآل حفظ نمایند. اگرچه در ارزیابیهای BMI یا شاخص توده بدنی چندان بین عضله و چربی تمایزی وجود ندارد و وزن عرضه شده ترکیبی از هردوی این عناصر بوده و نمیتوان نظارتی بر توزیع چربیهای بدن داشت، اما ماندن در وزن مناسب و بازه مشخص همین شاخص نیز نوید سلامتی را برای افراد دارد.
راهکارهای سودمند بهمنظور درمان BMI یا شاخص توده بدنی بالا:
راهکارهای متفاوتی بهمنظور نرمالسازی BMI یا شاخص توده بدنی از سوی متخصصان تغذیه پیشنهاد میشود که همگی تا حد امکان بیزیان و سودمند هستند. بدین ترتیب بسیاری باهدف اثری بخشی فوریتر و زودبازده نمودن راه، چندین روش را بهصورت ترکیبی بهکاربرده و از اثرات شگرف آنها خود را بهرهمند میسازند. در ادامه به ذکر برخی از این راهکارها که شاید تعدادی از آنها برای شما نیز مطلوب واقع شود میپردازیم.
انجام ورزش بهصورت منظم:
ورزش کمک میکند تا وزن نرمالی داشته باشید و با اضافهوزن و چاقی درگیر نشوید در این راستا به دنبال ورزش محبوب خود بگردید تا این علاقه مانع رها نمودن آن تمرین شده و بتوانید آن را تا پایان عمر بهصورت مداوم به کار ببرید. شنا، دوچرخهسواری، دویدن، ایروبیک و … همگی از روشهای سودمندی هستند که به کاهش BMI کمک نموده و سبب ارتقا سطح سلامت ارگانهای بدن شمت میشوند.
اتخاذ رژیم غذایی مناسب:
رژیم غذایی مناسب تأثیر شگرفی بر کاهش BMI یا شاخص توده بدنی داشته و اثرات ورزش را نیز دوچندان میسازد، در این راستا رژیمهای متعددی وجود دارند که شما در مشاورههای تخصصی که با متخصصین تغذیه انجام میدهید رژیم مناسب برای شما با توجه به شرایط جسمانی و روحی طراحی شده و به راحتی می توانید به تناسب اندام برسید.
مصرف میزان قابلتوجهی از میوهها و سبزیها:
خوردن میوهها و سبزیها به دلیل اینکه تأمینکننده انرژی بدن بوده و در افزایش مدتزمان سیری نقش تأثیرگذاری داشته و سبب کاهش گرسنگیهای کاذب میشوند، جایگاه خاصی در برنامه غذایی افراد چاق و مایل به کاهش وزندارند. کاهو، کلم، آووکادو، گلابی و … جزء این مواد سودمند بوده که سبب نرمالسازی BMI و کاهش تودههای چربی بدن میشوند.
کاهش استرسهای محیط زندگی:
در زندگی پرمشغله امروزی بهراستی کم کردن استرسهای روزانه کار دشواری است. ولی سعی خود را کرده و تا حد امکان از استرسهای غیرضروری دوری گزینید و زندگی خود را به سمت آرامش، نشاط و سرزندگی سوق دهید تا از عوارض چاقی و برهم خوردن توازن اندامتان به دور بمانید.
در نظر گرفتن خواب کافی:
کسانی که میخواهند عدد قابل قبولی را در محاسبه BMI کسب نمایند، باید در شبانهروز زمان مقتضی را برای خواب و استراحت در نظر بگیرند در غیر این صورت بهزودی با افزایش وزن و بر هم خوردن تعادل این شاخص مواجه میشوند. تنظیم ساعات خواب، عدم مصرف خوراکی قبل از خواب، ترک تماشای تلویزیون و کار با کامپیوتر و … همگی به شما در داشتن یک خواب کافی و عمیق کمک میکنند.
مشورت با متخصصان تغذیه:
متخصصان تغذیه همیشه راهکارهای سودمندی را در جهت کاهش BMI یا شاخص توده بدنی پیشنهاد میدهند که بیشترین تناسب را با شرایط جسمی شما داشته و با تمامی بررسیهایتان در مورد چاقی شاید تا حال بدان فکر نکرده باشید. بههرحال علم تغذیه مانند دیگر علوم هرروزه در حال کشف ندانستههای بسیاری است تا جوابهایی صریحتر و واضحتر را برای مداوای بیماریها عرضه نماید، ازاینرو کمک گرفتن از این متخصصان را فراموش نکنید.
ایجاد تغییرات پایدار:
وقتی BMI به بهترین حالت خود میرسد که سبک تغذیهای، ورزشی و هرگونه تغییراتی که در زندگی خود اعمال نمودهاید بهصورت پایدار و طولانیمدت باشند. ازاینرو سعی نمایید هر تغییری را مدنظر میآورید، آن را به یک عادت همیشگی تبدیل سازید.
خطرات بالا بودن BMI یا شاخص توده بدنی:
با توجه به اینکه اضافهوزن مشکلاتی مانند ناراحتیهای قلب و عروق، دیابت و … را برای افراد به همراه دارد و کاهش وزن خطراتی چون سوءتغذیه، کمخونی و پوکی استخوان مهم است که BMI یا شاخص توده بدنی خود را در وضعیت مناسبی قرار دهیم. خطرات بالا بودن BMI چنان هولناک است که بهراستی باید برای کاهش آن به فکر استفاده از راهکارهای ذکرشده در اسرع وقت بود.
افزایش شدت کارکرد قلب:
بافتهای چربی اکسیژن فراوانی را جذب میکنند، بنابراین قلب افراد با شاخص توده بدنی بالا ناچار است برای تأمین اکسیژن قلب چندین برابر افراد معمول عمل تپش را انجام دهد که این امر فشار مضاعفی بر سیستم قلب و عروق چنین افرادی وارد میسازد. بدین ترتیب احتمال بروز بیماری عروق کرونر قلب نیز در چنین افرادی بهمراتب بیشتر است.
ارتقا سطح تریگلیسیرید، کلسترول و فشارخون:
آنچه افراد چاق همیشه از آن وحشت دارند، چربی و فشارخون بالا است که تا بهتناسب اندام نرسند گریزی از این بیماریها نیست. BMI اگرچه درصد چربی را نشان نداده یا برای نمایش نوع چربی ناتوان است اما با ابراز اضافهوزن به افراد با توده بدنی در مرز هشدار آنها را از این خطر بزرگ آگاه میسازد.
سکته مغزی:
اگر به فکر غربالگری چربیهای بدن و رسیدن به شاخص توده بدنی مناسب نباشید، متأسفانه سکته مغزی نیز عارضه خطرناک دیگری است که باید به فهرست مشکلات خود اضافه نمایید. بهواقع این عارضه مهلک در میان افراد چاق با رشد سریعتری بروز و ظهور دارد و آنها را در معرض ابتلا به خود میگذارد.
آرتروز و بروز ناراحتیهای مفصلی:
وزن بالا مفصلها را از پا درآورده و صدمات جدی به آنها وارد میسازد که این اعضا چنین معضلی را با درد، فرسودگی، خشکی و … نشان میدهند. آرتروز و ناراحتیهای مفصلی میتوانند محدودیتهای حرکتی نیز برای افراد با توده بدنی بالا ایجاد نمایند و در بسیاری موارد فرد را از انجام امور معمولی که تا چندی پیش بهراحتی از عهده آن برمیآمد، بازدارند.
راسپینا کلاب مرکز تخصصی رژیم های غذایی و ورزشی در ایران